EĞİTİMDE İLETİŞİM ve ETKİLEŞİM

EĞİTİMDE İLETİŞİM ve ETKİLEŞİM

Eğitimde iletişim sürecinin işleyişinde kaynak öğretmen, alıcı öğrencidir


Öğretim ortamında öğrenciler ve öğretmenler birbiriyle sözel ya da sözel olmayan yollarla iletişim veya etkileşimde bulunurlar

İletişim süreci şematik olarak şöyle gösterilmektedir



Kaynak mesajı kodlayarak göndereceği şekle sokar. Uygun bir kanal yardımıyla mesaj alıcıya gönderilir ve alıcı onu çözümler

ETKİLİ İLETİŞİM BECERİLERİ



Etkili iletişim becerilerinin başında etkili konuşma becerileri gelmektedir.



Etkili konuşma ise


bakışlar,

ses tonu,

konuşma hızı,

sesin yüksekliği,

konuşma sırasındaki tavırlar



Etkili bir Konuşmada Yapılması ve Yapılmaması Gerekenler

Konuşma için bir amaç seçiniz.

Ne söyleyeceğinizi hazırlayız ve planlayız.

Endişelerinizi, coşku ve göz iletişimi ile yok ediniz.

Sözcükleri değil düşüncelerinizi düşününüz.

Sesinizin yüksekliğini ayarlayarak otorite kurunuz ve günlük konuşmadan daha ağır bir tonda konuşunuz.

Ayrıntılara girmeyiniz. Vurgulamak istediğiniz noktaları netleştiriniz.

Dinleyicilere tepegöz, saydam, not vb. bakabilecekleri malzemeler sağlayınız

Bütün rahatsız edici tavırlardan kurtulunuz.

Gösterişten kaçınınız.

Dinleyiciye dinleme dışında yapabileceği bir şeyler sununuz.

Somut ve sınırlı olunuz. Ana noktaları örnek ve gözlemlerle güçlendiriniz.


Alma Becerileri
Gönderme Becerileri
Düşünceler
Düşünceleri kendi sözler ile ifade etme
Net açıklamalar yapma
Davranışlar
Diğerinin davranışını betimleme
Kendi davranışını betimleme
Duygular
İzlenimleri kontrol etme
Duyguları tanımlama

Alma Becerileri :
Düşünceleri Kendi Sözleriyle İfade Etme; başkalarının söylediklerinin, kişinin kendi ifadeleriyle anlatılmasıdır

Diğerinin Davranışını Tasvir Etme ; alıcının, kaynağın davranışlarını yarım kalmadan, arkasındakileri ön plana çıkarmadan tanımlamasıdır


İzlenimleri Kontrol Etme,alıcının karşıdakinin duyuşsal durumunda neler algıladığını tanımlamasıdır


Gönderme Becerileri :

Net Açıklamalar Yapmak, bir başkasına mesaj göndermedeki en önemli beceridir. Bir açıklamanın alıcı tarafından kendi ifadeleriyle özetlenebilmesi onun netliğini yansıtır


Kendi Davranışını Betimleme, kaynağın belli bir durumda nasıl davrandığını açıklamak içindir. Bunun birincil amacı kendisiyle ilgili bilgi vermek, ikincil amacı ise, başkalarıyla empati kurmaktır


Duyguları Tanımlama, belki de en az kullanılan iletişim becerisidir. Duyuşsal mesajların gönderilmesiyle ilgilidir


Dönüt (Geribildirim), karşılıklı bir süreçtir. Bir kişinin diğerinin davranışının etkileriyle ilgili mesaj göndermesidir


Etkili Sınıf İletişimi İçin
Şu teknikler kullanılabilir:
*Dersin genel bir çerçevesini çiziniz, konunun ayrıntıları ya da önemsiz noktaları üzerinde odaklaşmak yerine geniş bir resmini çiziniz

*Gerektiği zaman özellikle zor kavramları açıklarken tekrarlama yapınız

*Konuyu dağıtmaktan kaçınınız ve konuya odaklaşınız

*Zaman zaman sorularla ya da bazı işler yaptırarak öğrencilerin anlama düzeylerini saptayınız

*Ana noktaları açıklarken çeşitli örnekler veriniz ve öğrencilerin soyut kavram ve düşünceleri anlamalarına yardım ediniz

*Öğrencilere önemliyle õnemsizi ayrıntı etmeyi öğretebilmek için nerelerin önemli olduğunu söyleyiniz

*Açıklamalarınızda net terimler kullanınız




EĞİTİMDE ETKİLEŞİM


Etkileşim birbirini karşılıklı etkileme sürecidir.

Etkili bir sınıf atmosferi,


Öğretmenin izlediği öğretme yaklaşımı yöntemi ve tekniği ile


Kullandığı araç-gereç


İzlediği iletişim sanatı ile sağlanır.

SÖZEL OLMAYAN İLETİŞİM


Sözel olmayan iletişim beden diliyle yürütülür



Tarafların,
Birbirine yakın durup durmaması
Vücutlarının duruşu,
Yüz-göz ifadeleri ve jestleri
sözel mesajlara anlam katar ya da anlamı karıştırır







Öğretimsel Ortamlardaki Beden Dili Örnekleri

Anlam
Örnek Davranışlar
1.Dinlemeye Açıklık
başı ve vücudu öne eğmek, ellerini bir araya getirmek, çenesini avcunun içine almak
2.Dostça Duygular
sık sık gülümseme, ceket ya da gömleğinin düğmesini açmak, göz iletişimi kurmak
3.Onaylama
saçını okşama, omzuna dokunma
4.Derin Düşünme
burnunun üst kısmını kaşıma
5.Konuşmayı Kesmek
kulağına dokunma, işaret parmağını dudağına götürme, elini konuşanın koluna koyma
6.Düş Kırıklığı
ellerini birbirine vurma, yumruğunu masaya vurma
7.Reddetme
parmağıyla burnuna dokunma. ceket ya da gömleğini ilikleme
8.Savunmacı Duygular
kollarını ve bacaklarını göğüs hizasında çapraz olarak tutma
9.Üstünlük
parmağıyla işaret ederek konuşma
10.Oyalama
gözlük temizleme, kalemi dudaklarına değdirme
11.Uzak Durmak İsteme
elini kaşına koyma, başını alçaltma, ayaklarını masaya koyma
12.Etkileşimi Kesme
konuştukları insana bakmama, başını kaldırma,kişisel eşyalarını alarak ayağa kalkma



SINIF YÖNETİMİ



Yönetim ile öğretim birbiri ile bağlantılı olmaktadır. Sınıf yönetiminde başarılı olanlar genellikle iyi öğretmen özelliklerini taşımaktadırlar




Öğrenme etkinliklerinin düzenli bir şekilde planlanması

Sınıf içi kurallara uyulması ve

Sınıftaki işleyişin açık seçik belli olması

öğretmenin sınıf yönetimine katkı sağlar;




Öğretmenin bireysel özellikleri,

Ders verirken kullandığı stratejileri

Yöntem ve teknikleri

Sınıf yönetimini etkilemektedir.






Sınıf yönetimini etkileyen diğer faktörler:

Sosyal çevreyle uyum

Okul aile arasındaki işbirliği

Sınıfın fiziki koşulu ve sınıfta yaratılan
atmosfer




SINIF İÇİ İLETİŞİM

Sınıf içi iletişimde başarılı olabilmek için dikkat edilecek hususlar :

1- ETKİN DİNLEME :
Etkin dinleme: Bir kimsenin ilettiği sözlü mesajların arkasındaki, sözel olmayan mesajları da doğru anlamaya denir.


2- BEN DİLİNİ KULLANMAK :


BEN dili kullanıldığında, öğrenciyi olumsuz olarak yargılayan mesajlar yerine, öğretenin sorun karşısındaki duyguları dile getirilir.
Ben dilinin kullanıldığı mesajların etkili olabilmesi için üç öğeyi içermesi gerekmektedir.

1.Sorun olan davranışın açık bir tanımı yapılmalıdır.

2.Sorun olan davranışın,öğretmen üzerindeki etkileri belirtilmelidir,

3.O davranışa yönelik duyguları ifade etmelidir.


3- GÖZ TEMASI :

"Sana ve senin anlattıklarına önem veriyorum"


Ders anlatırken öğrencilerle göz iletişimi kurma, öğrencilerin konu üzerinde dikkatlerini toplamalarını kolaylaştıracaktır


4- BEKLEME SÜRESİ :
Cevap süresi için geçen zamanın artması ile verilen cevapların daha açıklayıcı ve üst düzeyde olduğunu göstermektedir.


5- KİŞİLERARASI SOSYAL MESAFE :

Araya konan mesafe arttıkça, iletişim kuran kişiler arasındaki ilişkinin resmileştiği görülür.



Sınıf İçi İletişimi Geliştirmek İçin aşağıdaki hususlara da dikkat edilmelidir:


1- Öğretmen konuşma yeteneğini geliştirmeli

2- Ders iyi şekilde planlanmalı


3- Öğrencinin ihtiyaçları, yetenek ve ilgileri değerlendirilmeli

4- Öğrencinin ilgisini dağıtan durumlar ortadan kaldırılmalı


5- Birden fazla duyu organına hitap eden araçlar kullanılmalı

6- Zor ve komplike olan öğretim araçları kullanılmamalıdır